Patron miasta
Uznając odwagę, gotowość niesienia pomocy, bohaterstwo i męczeńską śmierć podczas Powstania Warszawskiego Rada Miasta Uchwałą Nr 446/XLIII/05 z dnia 11 czerwca 2005 r. ustanowiła błogosławionego o. Michała Czartoryskiego OP Patronem Jarosławia. Rokrocznie w dniu 12 czerwca urządzane są z tej okazji koncerty i spotkania modlitewne, a postać bł. Michała jest popularyzowana wśród mieszkańców Jarosławia.
Osoba Błogosławionego jest ściśle związana z historią miasta; urodzony w pobliskich Pełkiniach 19.II.1897 r. syn Witolda i Jadwigi z Dzieduszyckich. Na chrzcie św. otrzymał imiona Jan Franciszek. Mając dwadzieścia lat wstąpił do klasztoru oo. Dominikanów i przyjął zakonne imię Michał. Śluby zakonne złożył 25 września 1928 r. w Jarosławiu, w Bazylice Matki Bożej Bolesnej. Michał Czartoryski przyjął święcenia kapłańskie 20 grudnia 1931 r. W zakonie pełnił m.in. funkcję wychowawcy braci nowicjuszy i studentów, najpierw w Krakowie, potem w Warszawie. Jako architekt współdziałał w budowie klasztoru dominikańskiego w Warszawie na Służewie (1937-1939). Prowadził ożywioną działalność duszpasterską w kręgach polskiej inteligencji. Odznaczał się poczuciem odpowiedzialności, duchem modlitwy, pokorą i ukochaniem zakonu. Wybuch Powstania Warszawskiego zastał go na Powiślu. Zaraz następnego dnia zgłosił się jako kapelan do walczącego tam Zgrupowania AK - "Konrad". Obowiązki kapelana pełnił z niezwykłym poświęceniem. Dnia 6 września 1944 r., po upadku Powstania na Powiślu, nie wycofał się z oddziałami powstańczymi i nie skorzystał - jak mu radzono - z możliwości ukrycia się przed Niemcami w stroju sanitariusza, lecz pozostał w szpitalu do końca z grupą ciężko rannych powstańców i cywilów. Uważał, że chorych nie można opuścić. Kiedy Niemcy zajęli szpital, odnosili się do kapelana i rannych z wrogością, dając niedwuznacznie do zrozumienia jaki czeka ich los. Ojciec Michał nie zwracał na to uwagi i nieustannie się modlił. Jego spokój udzielił się rannym. Pół godziny po ewakuacji obsługi szpitala hitlerowcy zamordowali pozostałych tam rannych oraz O. Michała, a ciała ofiar spalili na pobliskiej barykadzie.
KALENDARIUM OBCHODÓW DNIA PATRONA MIASTA JAROSŁAWIA
2005 - ustanowienie przez Radę Miasta Jarosławia bł. o. Michała Czartoryskiego OP Patronem Miasta Jarosławia oraz daty 12 czerwca Świętem Patrona Miasta Jarosławia, odsłonięcie tablicy w sali narad Ratusza (autor Stanisław Lenar), msza św. oraz koncert zespołu Arka Noego. Miejsca: sala narad Ratusza, kolegiata, hala sportowa MOSiR.
2006 - obchody I Dnia Patrona Miasta połączone z I Archidiecezjalnym Dniem Wspólnoty Osób Niepełnosprawnych. Miejsce: jarosławskie opactwo
2007 - II Dzień Patrona Miasta: sesja Rady Miasta Jarosławia, program słowno-muzyczny w wyk. uczniów ZSO im. Książąt Czartoryskich, koncert „Artyści Patronowi" w wyk. wokalistów Instytutu Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego i Strzyżowskiego Chóru Kameralnego pod kier. Grzegorza Oliwy, msza św. pod przew. o. Roberta Głubisza - przeora klasztoru oo. dominikanów w Lublinie. Miejsca: sala narad Ratusza, bazylika oo. dominikanów
2008 - III Dzień Patrona Miasta: msza św., sesja Rady Miasta Jarosławia, program pt. „Michał Czartoryski - Patron naszej wystraszonej epoki i kapłan na zalęknione czasy" w wyk. uczniów ZSO im. Książąt Czartoryskich oraz występ członków Koła Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej „Odrodzenie", koncert w wyk. Alicji Majewskiej, Doroty Osińskiej i Włodzimierza Korcza z udziałem Strzyżowskiego Chóru Kameralnego pod dyrekcją Grzegorza Oliwy. Miejsca: kolegiata, sala narad Ratusza, jarosławskie opactwo.
2009 - IV Dzień Patrona Miasta: msza św., sesja Rady Miasta Jarosławia, występ uczniów ZSO im. Książąt Czartoryskich oraz Szkoły Muzycznej II stopnia Towarzystwa Muzycznego, koncert zespołu tradycyjnej muzyki dawnej i liturgicznej „Perfubium" z Krakowa. Miejsca: kolegiata, sala narad Ratusza, bazylika oo. dominikanów.
2010 - V Dzień Patrona Miasta: msza św., sesja Rady Miasta Jarosławia, program w wyk. uczniów ZSO im. Książąt Czartoryskich, piosenka pt. „Takiego mamy patrona" w rytmie rap. Miejsca: kolegiata, sala narad Ratusza.
2011 - VI Dzień Patrona Miasta: msza św., poświęcenie sztandaru SP nr 9, program w wyk. uczniów i absolwentów szkoły. Miejsca: kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, szkoła SP nr 9.
2012 - VII Dzień Patrona Miasta: msza św., inscenizacja o bł. o. Michale Czartoryskim przygotowana przez Pawła Srokę - instruktora MOK, koncert w wyk. uczniów Szkoły Muzycznej II st. Miejsce: kolegiata, sala lustrzana CKiP.
2013 - VIII Dzień Patrona Miasta: msza św., koncert pt. „Młodzi muzycy jarosławscy swemu Patronowi" w wyk. uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej II St. Towarzystwa Muzycznego. Miejsce; bazylika oo. dominikanów
2014 - IX Dzień Patrona Miasta: uchwała Rady Miasta Jarosławia ws. ustanowienia roku 2014 „Rokiem bł. o. Michała Czartoryskiego OP", msza św., koncert w wyk. chóru Państwowej Szkoły Muzycznej I st. im. F. Chopina pod dyrekcją Jadwigi Nowosiad. Miejsca: sala narad ratusza, bazylika oo. dominikanów.
2015 - X Dzień Patrona Miasta: msza św., program pt. „Błogosławiony Michał Czartoryski jako wzór gotowości ofiary i męstwa" w wyk. uczniów ZSO im. Książąt Czartoryskich. Miejsca: bazylika oo. dominikanów, MOK.
2016 - XI Dzień Patrona Miasta: msza św., złożenie kwiatów pod tablicą w sali narad Ratusza, wystąpienie o. Józefa Zborzila, projekcja filmu pt. „Błogosławiony o. Michał Czartoryski. Rodzinne wspomnienia", wręczenie aktu nadania honorowego obywatelstwa miasta Mieczysławowi Święcickiemu, występ solistek MOK. Miejsca: bazylika oo. dominikanów, sala narad Ratusza.
2017 - XII Dzień Patrona Miasta: złożenie kwiatów pod tablicą w sali narad Ratusza, odsłonięcie nowej realizacji na parterze urzędu upamiętniającej honorowych obywateli miasta (tablica autorstwa Dariusza Jasiewicza), przejście ulicami miasta do bazyliki pw. MB Bolesnej nawiązujące do 240. rocznicy przybycia braci dominikanów do miasta, msza św. pod przew. o. Jarosława Głodka OP - wiceprowincjała Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego, wystąpienie dr. Witolda Czartoryskiego - Prezesa Zarządu Fundacji Pełkińskiej XX Czartoryskich, wręczenie aktu nadania honorowego obywatelstwa miasta dr. hab. Jackowi Ściborowi, koncert zespołu NiemaGOtu. Miejsca: sala narad Ratusza, bazylika oo. dominikanów, plac przed bazyliką.
2018 - XIII Dzień Patrona Miasta: wykład Iwony Długoń pt. „Rodzinna kompania". Czartoryscy z Pełkiń w walkach o niepodległą Polskę 1914-1920, msza św. pod przew. bpa Stanisława Jamrozka, odsłonięcie muralu upamiętniającego patrona na kamienicy przy ul. Jana Pawła II 32 (autor realizacji Marek Gliwa), wręczenie aktu nadania honorowego obywatelstwa miasta Stanisławowi Lenarowi, koncert zespołu Siewcy Lednicy, spotkanie z redaktorami publikacji pt. „Bł. Michał Czartoryski OP (1897-1944) i jego czasy" - o. Markiem Miławickim oraz prof. dr. hab. Kazimierzem Karolczakiem, projekcja filmu pt. „Błogosławiony o. Michał Czartoryski. Rodzinne wspomnienia". Miejsca: bazylika oo. dominikanów, kamienica przy ul. Jana Pawła II 31, plac przed bazyliką, atrium klasztorne.
2019 - XIV Dzień Patrona Miasta: wspomnienia rodzinne Barbary Czartoryskiej - bratanicy o. Michała, msza św. pod przew. o. Pawła Kozackiego - Prowincjała Polskiej Prowincji Dominikanów w Polsce, wręczenie aktu nadania honorowego obywatelstwa miasta Władysławie Kondrackiej, koncert zespołu Exodus 15. Miejsca: bazylika oo. dominikanów, plac przed bazyliką.
2020 - XV Dzień Patrona Miasta: msza św. w bazylice pw. matki Bożej BolesXIX Dzień Patrona Miasta Jarosławia nej oo. dominikanów, złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą bł. o. Michała Czartoryskiego OP.
2021 - XVI Dzień Patrona Miasta: msza św. w bazylice oo. Dominikanów, złożenie kwiatów pod pamiątkową tablicą poświęconą bł. o. Michałowi Czartoryskiemu oraz koncert zespołu GGDuo.
2022 - XVII Dzień Patrona Miasta: msza św. w bazylice oo. Dominikanów pod przewodnictwem o. przeora Jacka Skupienia OP, złożenie kwiatów pod pamiątkową tablicą poświęconą bł. o. Michałowi Czartoryskiemu.
2023 - XVIII Dzień Patrona Miasta: uroczysta sesja Rady Miasta - złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą Patrona Miasta w Sali Narad, msza św. pod przewodnictwem o. przeora Marka Grubki OP w bazylice oo. Dominikanów, projekcja filmu dokumentalnego o bł. ojcu Michale Czartoryskim, złożenie kwiatów pod pamiątkową tablicą poświęconą bł. o. Michałowi Czartoryskiemu.
2024 - XIX Dzień Patrona Miasta Jarosławia - złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą postać bł. o. Michała Czartoryskiego OP, msza św. w kościele oo. dominikanów, gdzie bł. Michał przyjął sakrament chrztu św. i sprawował msze prymicyjną, wręczenie aktu nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Jarosławia bratanicy o. Michała OP, pani Barbarze Czartoryskiej, monodram "Jaś" (tekst w oparciu o listy i zapisy w dzienniku o. Michała Czartoryskiego) w wykonaniu aktora - Błażeja Michalskiego.
Źródłem informacji o Michale Czartoryskim jest dedykowana jego osobie strona internetowa www.czartoryski.dominikanie.pl